SİGORTA HUKUKUNDA ARABULUCULUK

Bu makalede sigorta hukuku alanında dava şartı (zorunlu) ve ihtiyari (serbest) arabuluculuğun nasıl uygulanacağına dair açıklamalar yer almaktadır.

• Ülkemizde, işçi-işveren ilişkilerinde uygulanan dava şartı tabirse zorunlu arabuluculuk sistemi 6/12/2018 tarih ve 7155 sayılı yasa ile 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren, alacak ve tazminata ilişkin ticari uyuşmazlıklarda da rakam sınırı olmaksızın uygulanacaktır. “Ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olmuş Kanun yürürlüğe girdiği tarihte, halen ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtay’da görülen davalarda uygulanmayacaktır.

 

• Ticari uyuşmazlıklar için de getirilen Dava şartı arabuluculukta tıpkı işçi-işveren ilişkilerindeki gibi, dava açılmadan arabulucuya gidilmesi zorunlu hale gelmiş Bu noktada sigorta kaynaklı yani sigorta şirketine yöneltilecek alacak ve tazminat talepleri söz konusu olduğunda arabuluculuk nasıl uygulanacaktır? Her hâlükârda sigortacıya başvuru yapılacak mıdır? Tahkime gitmek zorunlu mudur?

 

• Sigorta kaynaklı uyuşmazlıklarda, zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası hariç olmak üzere diğer sorumluluk sigortalarında zarar görenlerin dava açmadan önce dava şartı olarak arabuluculuk sürecini de tüketmeleri gerekecektir. Zorunlu trafik sigortasında ise KTK 97.madde gereği trafik kanunu aynen uygulanmaya devam edecektir. Bu anlamda sigortacıya başvuru süreci tamamlanıp, anlaşma olmaz ise arabulucuya başvurma yine dava şartı olarak varlığını koruyacaktır. Zorunlu sigortadan kaynaklı uyuşmazlıklarda 2 tane dava şartı vardır. Biri sigortaya başvuru, diğeri arabulucuya baş Bu dava şartı arasında bir öncelik -sonralık ilişkisi söz konusu değildir. 2 sine aynı anda da başvurulabilir, farklı zamanda da başvurulabilir.

• KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR GENEL ŞARTLAR ve KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU GEREĞİ;

Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigortacıya yazılı başvuruda bulunması gerekir.

Sigortacının başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, hak sahibi sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinde, kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgâhının bulunduğu mahkemede dava açılabileceği gibi uyuşmazlığın çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvurabilir.

Sigortacı başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde tazminat tutarında anlaşma sağlayamadığı durumda, anlaşma sağlayamadığı tutar için arabulucuya başvurabilir. Anlaşma sağladığı tutarı ise bu Genel Şartların B.2 nci maddesi çerçevesinde hak sahibine öder. Hak sahibi de arabulucuya başvurabilir.

Sigortacıya karşı dava açılmış olması arabulucuya müracaata engel değildir.”

• TAHKİM KONUSU:

 

Tahkim, kısacası tarafların mahkemeye gitmek yerine, uyuşmazlığı kendi seçecekleri bir hakem önünde çözmeleri demektir. Sigortacılık Kanununun 30 uncu maddesinde düzenlenmiştir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir. Bu durumda, dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümler uygulanmaz. Ancak, taraflar isterlerse ihtiyari olarak arabuluculuk yoluna başvurabilirler.

Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru ihtiyari bir çözüm yoludur. Tahkime yapılacak başvuru öncesi arabuluculuğa başvurma şartı yoktur.

• İHTİYATİ HACİZ, İHTİYATİ TEDBİR, İCRA TAKİBİ VE TESPİT, İCRA MAHKEMESİNDE İTİRAZI KALDIRILMASI DAVALARINDA DAVA ŞARTI ARABULUCULUĞA BAŞVURU ZORUNLU DEĞİLDİ

 

• Acentelik sözleşmeleri & broker sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda da konu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri isse arabuluculuk yine zorunlu olacaktır.

 

• Sigortacının rücu ettiği durumlarda dava şartı arabuluculuk yine zorunlu mudur?

Rücu davaları da bir miktar paranın ödenmesine ilişkin davalardır. Bu sebeple, sigorta şirketleri rücu talepleri için yetkili mahkemenin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne başvurmaları gerekir.

• Taraflar dava açmadan önce konuyu ihtiyari arabuluculuk nezdinde de çözebilirler. Bu durumda taraflar birlikte bir arabulucu tayin eder.

 

 

ARABULUCU AVUKAT PENBE ÜNER KESKİN